Vật liệu ốp lát đa dạng chủng loại, kích thước, màu sắc và giá cả. Vì vậy, gia chủ cần bám vào một số nguyên tắc nhất định. Các nguyên tắc này nên được vận dụng linh hoạt trong những hoàn cảnh cụ thể và tốt nhất có sự tư vấn thêm của kiến trúc sư.

Đúng tính năng sử dụng

Đây là yếu tố quan trọng đầu tiên. Trước khi quyết định màu sắc và chất liệu, gia chủ cần xem yêu cầu công năng đặc thù của không gian, khu vực cần ốp lát ra sao. Ví dụ: Ốp tường vệ sinh phải đảm bảo yêu cầu chống thấm, dễ cọ rửa; sàn vệ sinh phải chống thấm, chống trơn - trượt, sân phải có khả năng chịu lực tốt, chống trơn.

Tương đồng với không gian kiến trúc

Gạch đẹp hay đắt tiền chưa chắc đã phù hợp với không gian căn nhà. Muốn ốp lát đẹp, vật liệu phải tương đồng với không gian kiến trúc. Ví dụ các khu vực cần sáng sủa, hoặc thiếu sáng không nên dùng gạch tối màu, không gian trang nghiêm như phòng thờ có thể lát đăng đối với màu trầm, không gian phòng trẻ em có thể lát tự do, màu sắc trẻ trung. Các không gian ngoại thất như sân vườn nên sử dụng các loại vật liệu có nguồn gốc tự nhiên, màu trung tính như đá, gạch gốm.

Để lựa chọn được loại vật liệu ốp lát phù hợp, gia chủ có thể tham khảo thêm ý kiến từ kiến trúc sư bởi họ là người hiểu rõ không gian kiến trúc.

Tỷ lệ hài hòa

Vật liệu ốp lát phải có tỷ lệ hài hoà với không gian và diện tích ốp lát. Với những không gian nhỏ như phòng vệ sinh, bạn không nên chọn những vật liệu có kích thước quá lớn vì chúng gây cảm giác không thuận về thị giác và đòi hỏi cắt viên khi không chẵn, gây mất thẩm mỹ.

Ngược lại, với những diện lớn, gia chủ không nên dùng gạch, đá có kích thước nhỏ, gây "nát" và và khó làm phẳng bề mặt.

Khai thác đúng đặc tính cơ lý của vật liệu

Mỗi loại vật liệu có những đặc tính cơ lý, cấu trúc khác nhau. Hiểu và khai thác đúng những đặc tính đó sẽ tăng chất lượng và thẩm mỹ, tận dụng ưu điểm và tránh nhược điểm của mỗi loại vật liệu.

Ví dụ đá granite có tính đồng chất cao, kết cấu chắc, không có thớ nên ưu tiên sử dụng cho những chỗ nền, sàn, mặt thao tác dễ va đập, chịu lực như mặt bậc, bậu cửa, mặt bếp. Các loại đá có vân thớ, dễ nứt vỡ chỉ nên ốp tường, không nên lát sàn. Gỗ không nên lát ở sàn tầng trệt và các khu vực có nguy cơ ngấm nước. Các khu vực ngoài trời phải sử dụng những loại vật liều bền trước tác động môi trường hơn là ở trong nhà.

Phù hợp phong thủy và tâm lý của chủ nhà

Đây là nguyên tắc khá linh hoạt và đòi hỏi kiến trúc sư cũng như chủ nhà phải có kiến thức tổng hợp nhất định ngoài các kiến thức mang tính kỹ thuật như trên đề cập. Mỗi loại vật liệu có một ảnh hưởng nhất định tới không gian và tâm lý con người. Chọn lựa vật liệu phù hợp dẫu theo nguyên tắc nào cũng vẫn phải hướng tới sự thoải mái cho người sử dụng.

Không phải ngẫu nhiên mà gỗ luôn là ưu tiên số một cho vật liệu sàn nhà ở. Bởi gỗ (thuộc hành mộc) có tính có tính dương so với các loại vật liệu gạch đá (thuộc hành thổ) khác. Gỗ cho cảm giác ôn hoà, ấm áp, rất phù hợp với nhà ở. Cũng tương tự, trong nội thất không nên sử dụng quá nhiều đá, vì đá cho cảm giác lạnh lẽo. Hiểu rõ các vấn đề liên quan đến chủ nhân ngôi nhà và ngôi nhà (tuổi tác, mệnh, hướng) để đưa các loại vật liệu phù hợp cũng là một nguyên tắc cần coi trọng.

Bài và ảnh: Hà Thành